BOLONYA Gezisi -Bölüm2-

BOLONYA GEZİSİ

Bolonya, buram buram tarih kokan bir şehir olunca, görülecek de bir o kadar yapı oluyor elbet.

• Neptün Meydanı
• Maggiore Meydanı
• Neptün Çeşmesi
• Sala Borsa
• Plazzo Re Enzo
• Palazzo Comunale
• San Patriano Bazilikası
• Via PEcherie Vecchie
• Quadrilatero
• La Due Torri (İkiz Kuleler)
• San Petronio Heykeli
• San Bartelomeo
• Plazzo Malvezzi Campeggi
• Orotorio di Santa Cecilia
• Piazza Guiseppe Verdi- Verdi Meydanında
• Teatro Comunale- Belediye Tiyatrosu
• . Palazzo Poggi- Poggi Sarayı
• Porta San Donato
• San Dominico Bazilikası
• Santa Lucia
• San Stefano
• Saragozza Caddesi
• Saragozza Kapısı
• Via İndipendenza
• San Pietro
• Venedik Penceresi
• Montagnola Parkı
• Porta Galliera
• Tempio Del Sacro Cuore kilisesi
• San Luca

Listeme koyduğum, her birini görmekten büyük keyif aldığım yapılar oldu. Bolonya Gezisi benim için bol gezmeli oldu. Bolonya ufak bir merkeze sahip olduğu için yürüyerek çok rahat gezilebilecek bir şehir. O yüzden bol bol yürümeye hazır olun:)

Şehir merkezinin en önemli iki meydanı olan Neptün Meydanı ve Maggiore Meydanı iç içe yer alıyor. Üç adımda bir meydandan diğer meydana geçiş neredeyse mümkün. Bir baktım Neptün Meydanındayım, hooop bir baktım Maggiore. Başka bir meydanda olduğumu bir süre fark etmedim bile:) Neptün Meydanının tam ortasında 1568’den bu yana ünlü Neptün Çeşmesi bulunuyor. Deniz ve suları kontrol etmek için üç başlı mızrağını kaldıran Tanrı Neptün heykelinin altında Ganj, Nil, Amazon ve Tuna nehirlerini simgeleyen yarı insan yarı balık şeklindeki dört adet denizkızı heykelleri dikkat çekiyor. Heykelin bir de gece duvara yansıyan görüntüsü var ki evlere şenlik. Mutlaka gidip gölgesiyle bile fotoğraf çektirin:)

Meydanda, şehrin eski borsası olan şimdilerde ise kütüphane hizmeti veren 450 yıllık geçmişe sahip Sala Borsa, içindeki Roma dönemine ait kalıntılarla görülmeye değer bir yapı. Benim çocuklu bir gezgin olmamdandır ki ilk çocuk bölümleri dikkatimi çeker. algıda seçicilik diyelim. Küçük Gezgin yanımda olmasa da binaya girer girmez ilk çocuk kütüphanesi bölümünü inceledim. Yurt dışında en özendiğim şeydir çocuk kütüphaneleri. Kendi alanlarında istedikleri gibi oynar, kitaplarla haşır neşir olurlar. Onlarca bebek arabası görürsünüz kütüphanelerin önünde. Çocuklar parkta geçirdikleri vakit kadar neredeyse kitaplarla vakit geçirirler. Bizim Küçük Gezginin de en sevdiği şeydir. Burada olsa en az iki saat kitapların arasında kendini kaybederdi. Ayyy bir an içime koydu bak onsuz burada olmak. Neyse… Toparlandım ve kendimi hemen dışarı attım. İlk günün duygusallığı bu. Olacak o kadar. İlk kez onsuz bir yere gitmişim:)

NEPTÜN MEYDANI

Sala Borsa’nın hemen karşısında bulunan Plazzo Re Enzo, yüksek kulesi ve demirli kapılarıyla meydanın en dikkat çeken binası. Kral Enzo’nun kulesine hapsedilip ölüme terk edildiği bu yer şimdilerde özel etkinliklere kapısını açan bir kültür merkezi. 1246’da inşa edilen yapı, Toscana bölgesinin en önemli arşivlerine de ev sahipliği yapıyor. Sala Borsa binasının devamında 2008 yılına kadar Town Hall-Belediye binası olarak kullanılan ve 13.yüzyıldan bu yana şehrin vazgeçilmez yapılarından biri olan Palazzo Comunale, şu anda turist danışma ofisi ve daha çok tarih ve sanat sergi salonu olarak hizmet veriyor. Neptün meydanı, daha önce gittiğim Avrupa şehirlerinin büyük meydanlarıyla karşılaştırdığımda “avuç içi kadar” diyebileceğim büyüklükte. Maggiore Meydanı’na Neptün meydanını gezdikten sonra atacağınız toplam üç adımla ulaşabiliyorsunuz.

 Maggiore meydanının en ünlü yapısı, San Petronio Bazilikası. Her kilise gibi içerisi biraz ışığa hasret olsa da, görülecek ve incelenecek pek çok şey mevcut. Yapımı 1390 yılında başlayıp, yüzyıllar boyunca sürünce pek çok mimarın da kiliseye eli değmiş. Büyük tablolarla süslenmiş olan kilisenin içinde Napolyon’un kız kardeşi ve dünyanın sayılı kadın yöneticilerinden biri olan Toskana Düşesi Elisa Bonaparte’ın naaşı da bulunuyor. Kilisenin 54 metre yüksekliğindeki tepesine bir asansörle çıkılabiliyor. Panoramik Terasta göreceğiniz manzara büyüleyici. Bolonya’nın en önemli yapılarını, o kızıl yüzünü ve şehir merkezinin dışında yer alan St.Luca kilisesini görebileceğiniz bu manzara, şehre bir kez daha hayran kalmanızı sağlıyor.

Ben buradan gördüğüm manzarayı ne yalan söyleyeyim Asinelli kulesindekinden daha çok sevdim. Detayları daha iyi görebildiğim gibi, üstüne üstelik asansördeki görevli yaşlı adamın ingilizcesinin Bolonya’da sohbet ettiğim pek çok kişiden iyi olması ve şehir hakkında bana pek çok bilgi vermesi benim için süper bir keyif oldu. teras geniş, yukarıya çıkan kişi de az olunca bir saat boyunca rahat rahat etrafı inceleme şansım oldu. Mümkünse gruplarla birlikte çıkmayıp manzaranın keyfini huzur içinde çıkarın.

SAN PETRONIO

PLAZZA RE ENZO

Neptün ve Maggiore Meydanı, şehrin en kalabalık, en hareketli yerleri. Ortada koşan çocuklar, merdivende oturan gençler, kameralarla çekim yapanlar ve elbette ki bir meydanın olmazsa olmazı sokak sanatçıları iki meydanı da günün her saati süslüyor. Ama benim en çok sevdiğim yerlerden biri Maggiore Meydanından girdiğim Via Pecherie Vecchie oldu. Burada şarküteri görüntüsünde olan ama aslında oturup bir kadeh şarabın eşliğinde harika yemekler yiyebileceğiniz pek çok dükkan var. İş çıkışında insanların akın akın geldiği bu caddenin enerjisi inanılmaz. Buradan aşağıya indikçe manavlar, çiçekçiler ve balıkçılar karşınıza çıkıyor. 4 önemli tarihi bölgenin arasında kaldığı için adı Quadrilatero olan bu bölge, Romalılar döneminden bu yana şehrin en işlek yerlerinden biri. Her an insanların kahkahalarının yükseldiği sokakta soğuğa rağmen dışarıda oturup prosecco(köpüklü şarap) eşliğinde yemek yiyenleri görmek mümkün.

Eğer bir akşam bir şeyler yemek için dışarı çıkacaksanız, sakın restoranların içine hapsetmeyin kendinizi. Bolonya’nın enerjisini en çok hissedeceğiniz bu bölgede,  şarküteri görüntüsünün ardında cevherler saklayan dükkanlardan birine oturun. Tadı damağınızda kalacak yemeklerden yerken bir taraftan da şehrin dinamizminin içinde kaybolun. Gittiğiniz şehirlerde bazı caddeler vardır, enerjisi insanın tüm yorgunluğunu alır. İşte Bolonya’daki de bu cadde. Açık alanda o İtalyanca’nı alkolle birleştiğinde sokağı kahkahalara boğan, insanların aralıksız sohbet edip bir şeyler yediği, ama istisnasız iherkesin prosecco içtiği bu cadde beni benden aldı! Bir akşam yemeği için mutlaka adresiniz burası olmalı.

Bolonya’nın savaşlarla dolu tarihinde 200’e yakın kule şehirde yükselmişken bu gün bunlardan 20’den azının ayakta kaldığını söylemek mümkün. Bunlardan en bilinenleri, şehrin “ikiz kuleleri” olarak adlandırılan “Le Due Torri”. Şehrin her yerinden rahatlıkla görülebilen bu kuleler “Porta Ravegnana” Meydanında bulunuyor. Bu ufacık tefecik içi dolu kutucuk meydanda bulunan San Petronio heykeli, Bolonya’nın şehir merkezindeki değişiklik ve artan trafik yüzünden bir dönem kilisenin içinde sergilenmiş ve sonrasında meydanın ortasındaki yerine tekrar dönmüş. 5.yüzyıldan beri meydanın en önemli parçası olan ve bugün ki halini 17.yüzyılda alan San Bartolomeo Kilisesi, kubbesinden sızan ışığın içeride yarattığı ortam ve işlemeleriyle oldukça güzel bir kilise.

Şehrin simgesi haline gelmiş olan bu iki kule, şehrin tarihsel sürecinde askeri savunmada saldırıları gözetleme kulesi olarak kullanılmış.  Bugün şehrin en önemli turistik yapıları haline gelen bu iki kuleden yüksek olanı Asinelli Tower 1119’da Asinelli ailesi tarafından yaptırılmış. İki kişinin beraber çıkmasının mümkün olmadığı toplam 498 ahşap merdivenden kulenin tepesine çıkmak mümkün. Peki değer mi 498 merdiveni nefes nefese çıkmaya? Elbette ki değer. Böylesine tarih kokan bir şehrin tüm yapılarını yukarıdan görmek şansını oraya kadar gitmişken mutlaka kullanmak gerekiyor! Evet yukarı çıktığınızda ciğeriniz patlayacak gibi oluyor, üstüne bir de rüzgar çarpıyor ama her şeye değiyor doğrusu! Diğer kule olan Garisenda Tower ise eğik yapısıyla göze çarpıyor. “Amaaan kim o kadar merdiven çıkacak” demeyin. Gittiğinizde ufacık bebelern bile tepeye çıktığını görüp utanacaksınız. Benden söylemesi, Bolonya’ya gidip bu 500 merdiveni çıkmayanı dövüyorlarmış:)

ASINELLI KULESİ

Bolonya, üniversitesiyle bütünleşmiş bir şehir. Dünyanın ilk üniversitesine sahip olan şehrin her yerinde hala kullanılan ve ya artık tozlanmaya bırakılan pek çok fakülteyi görmek mümkün. Genel olarak tüm fakültelerin sokağa yayıldığı yer olan Via Zamboni ve onu çevreleyen ara caddelerin üstündeki ufacık eski yapılar bile derslik olarak hizmet veriyor. “Üniversite dediğin kampüs içinde olur” mantığıyla gözlerim baya bir kampüs aradı ama Bolonya’da üniversite yaşamın içine dağılmış durumda. Her an her yerde bir üniversite binası çıkabilir karşınıza. Hepsi de birbirinden eski, birbirinden güzel yapılar…

Hukuk Fakültesi olarak kullanılan Plazzo Malvezzi Campeggi “ha yıkıldı ha yıkılacak” görüntüsüne sahip bir bina. 1500lerden kalma kolonlar, demir direklerle koruma altına alınmış. 600 yıllık bu binada öğrenciler tarihi eserlerin süslediği odalarda ders görüyorlar. Bu fakültenin hemen karşısında yer alan Orotorio di Santa Cecilia 1500’lerden beri Bolonya’nın Rönesans dönemine ait tabloları ve en önemli eserleri bünyesinde barındırıyor. Özellikle adını aldığı, Bolonya ve çevresine Hristiyanlığın yayılmasında oldukça etkili olan Santa Cecilia’nın hayat hikayesini anlatan freskler oldukça etkileyici. Ben, üniversite ortamından, duvarları süsleyen grafittilerden, renkli kişilikleriyle beni üniversite yıllarıma götüren öğrencileri görünce baya baya geçmişime döndüm:)

Piazza Guiseppe Verdi- Verdi Meydanında Kafelerde oturmuş çene çalan öğrenciler ve kitapçıların meydana kattığı hava bir kampüsün ortasında olma hissini veriyor insana. Meydanda Teatro Comunale- Belediye Tiyatrosu yer alıyor. Sokağa yayılan müzik sesi oldukça huzur verici bir ortam yaratmış doğrusu. Meydanda huzur içinde dinlenmek mümkün! Kampüs havası olan Via Zamboni’deki pek çok binanın duvarlarında siyasi içerikli afişler ve resmen bir sanat eseri olan grafittiler görmek mümkün. Palazzo Poggi- Poggi Sarayı da yine burada yer alıyor. 1560’da Poggi ailesi tarafından yaptırılmış.

Aileden Giovanni Poggi’nin kardinal olarak çıkması, Poggi Sarayı’nı tarihsel süreçte önemli kılmış. Saray, 1714’ten bu yana Bolonya Üniversitesi’nin bilim merkezi, müze ve rektörlük binası olarak hizmet veriyor. Caddenin en sonunda şehrin kapılarından Porta San Donato’yu görmek mümkün. 13.yüzyılda oldukça büyük, şehri koruyanlar için evlerin de yapıldığı bir kompleks iken bugün trafiğin ortasına hapsolmuş, tarihin zorlu sürecinden ağır yaralar almış ufak bir kalıntı olarak duruyor.

Bolonya’nın sanatsal ve tarihsel açıdan en zengin yapılarından olan San Dominico Bazilikası, San Dominico  meydanında bulunan tek yapı değil. St.Dominic Heykeli ve mezarlar da oldukça dikkat çekici. San Dominica Meydanı, yaşadığımız zaman dilimine ait olmayan bir meydan olarak geçmişe bağlılığını kanıtlarmışçasına tarih kokan bir meydan. San Dominico, Michelangelo’nun ilk eserlerini barındırmasının yanı sıra, Mozart’ın hazırlandığı bir sınava bu kilisenin orgunda çalışması açısından da önem taşıyor. Yapısı itibarıyla dünyadaki pek çok kiliseye örnek olan San Dominico, 18.yüzyılda neredeyse tamamen yenilenmiş olsa da, hem meydan hem de kilise Bolonya’nın en zengin yapıları. Benim Bolonya’da en etkilendiğim yerlerden biridir bu meydan. Evlerin duvarlarına yaslanmış olan mezarlar, meydanın taşları, kilisenin görkemi…

Bolonya’da pek çok zengin yapı görmek mümkün.  Kafanızı çevirdiğiniz her yer, şöyle dinleneyim diye merdivenine oturduğunuz her yapı en az 500 yıllık olunca, görülmesi gerekenler listesi uzadıkça uzuyor elbette! Santa Lucia, 403 yılında yapılmış ancak tarih boyunca pek çok kez yıkılıp yeniden yapılmak zorunda kalınmış. Bugün 900 kişi kapasitesiyle üniversitenin konferans ve etkinliklerine ev sahipliği yapıyor. San Stefano , Yedi Kiliseler olarak da tanımlanıyor. Yüzyıllarca aynı avluda yedi kilise yer almış. Şehrin en eski kilisesine de ev sahipliği yapan kilise avlusu karanlıkta ürkütücü denebilecek kadar kendini sessizliğe hapsetmiş. Bir kiliseden diğerine avludan geçiş yapılan San Stefano, Bolonya’nın en etkileyici yapılarından biri.

SAN STEFANO

Saragozza Caddesi, evlerinin renkliliğiyle, ufak kiliseler, sanat merkezleri ve fakültelerle kaplı, Bolonya’nın en güzel caddelerinden biri. Benim Bolonya’da en beğendiğim cadde oldu diyebilirim. Aslında biraz sessiz sakin bir cadde ama renkliliği beni baştan çıkardı sanırım:) Caddenin sonunda şehrin bir diğer kapısı bulunuyor. Bu güne kadar ayakta durabilmiş en güzel kapılarından olan Saragozza Kapısı, 1857’den bu yana şehrin en önemli parçalarından biri olmuş. Bugün içinde aynı zamanda bir de müze bulunduran kapı, oldukça görülmeye değer.

SARAGOZZA KAPISI

SARAGOZZA CADDESİ

Bolonya’nın en ünlü caddesi Via İndipendenza, diğer pek çok Avrupa şehirlerindeki caddelerin aksine trafiğe açık bir alışveriş caddesi. İki tarafında da pek çok mağazanın olduğu caddenin üstünde 910 yılında inşa edilen San Pietro Katedrali bulunuyor. Her ne kadar yüzyıllar boyunca yangın, deprem ve yıpranmadan dolayı pek çok kez elden geçen bir yapı olsa da, Bolonya katedrali olarak her zaman işlerliğini sürdürmüş. Şu anki görüntüsüne 17.yüzyılda kavuşan katedralde 13. Yüzyıl ve sonrasına ait pek çok resim görmek mümkün. Kilisede yürürken yerlere dikkatli bakın. Cam platformların altında yatan tarihi görmek için biraz dikkat yeterli! İşte ben bu caddede ilk yürüdüğümde Porticoların altında yürüdüm. Ve bu güzel katedrali fark etmedim bile. Ertesi gün elimde haritam ve şemsiyem keşfe çıktığımda, porticoların bizi yağmurdan korurken, aslında pek çok şey kaçırmamıza neden olduğunu anladım.

İndepenza Caddesi’nin sonunda “Venedik Penceresi” bulunuyor.  Evet, Bolonya aynı Venedik gibi kanallar üzerine kurulu. Ancak, Bolonya’da kanallar, şehrin altında kalmış. O yüzden şehri gezerken kanalları görmek mümkün olmuyor. Venedik’in o müthiş havasını bekleyerek gidenler için ufak bir hayal kırıklığı yaşatsa da, Venedik Penceresi Bolonya’nın kanalların üstüne kurulu olduğunu görmek açısından oldukça etkileyici.  Kendi adıma kanalları görünce oldukça şaşırdığımı söyleyebilirim ama kirli görüntüsü ve kokusu şaşkınlığımın uzun süreli bir sevince dönüşmesini engelledi. Yine de mutlaka gidip görün.

VENEDİK PENCERESİ

Caddenin sonundaki Montagnola Parkı ve şehir kapısı-Porta Galliera şehrin alt yapısını anlamak ve tarihine tanıklık etmek açısından oldukça değerli yapılar. Bolonya 5. Yüzyıldan bu yana surlarla çevrilmiş şekilde korunuyor. 11 ve 13. Yüzyıllarda eklenen surlar ve kapılar, 16.yüzyılda ciddi bir bakımdan geçirilerek şehrin güvenliği artırılmış. Maalesef ki kapıların pek çoğu ve şehrin duvarları 2.Dünya Savaşında ciddi zarar görmüş. Bugün 12 şehir kapısından geriye 10 adet kalsa da, bunlar da tarihin üzerlerinde bıraktığı derin izleri taşıyorlar.

Galliera kapısı 1659’dan beri burada olmanın yanı sıra, şehrin kanallar üstündeki yapısını ve tarihi kalıntıları görmek açısından oldukça etkileyici. Kapıdan geçtiğiniz anda binaların yapısının değişmesiyle beraber, şehrin kültürel dokusunun değiştiğine de tanıklık ediyorsunuz. Şehrin bu farklı yüzünün arasında Tempio Del Sacro Cuore kilisesi 1901 yılından beri hizmet veriyor. 1929’da kubbesi çöken, ikinci dünya savaşında ciddi bir zarar gören kilise bu bölgenin en önemli yapısı. İç dizaynında Bizans etkisi görüldüğünden İstanbul’daki Ayasofya’dan etkilenildiği düşüncesi hakim. Bu kilisede benim en çok dikkatimi çeken şey, alt katının sinema salonu olarak kullanılması. Pek çok şehirde müzeye dönüştürülmüş kilise görmüştüm ama bir kilisenin alt katının sinema olduğuna ilk defa burada şahit oldum.

GALLIERA KAPISI

Şehrin en özel ve güzel yapılarından biri olan San Luca,  666 adet kemerin altından geçerek neredeyse 4 kilometrelik bir yolun sonunda harika bir manzarayla sizi bekliyor. İncili yazdığı söylenen 4 kişiden biri olan St.Luke’ye adanmış olan yapının İnşaatı 1100’lerin sonunda başlasa da, neredeyse 600 yıl boyunca tamamlanamamış. İçinde bulunan Meryem tablosunun St. Luke tarafından yapıldığına inanılıyor. 1148’de Aya Sofya’dan alınıp getirilen Meryem ikonu da burada yer alıyor. Manzarasıyla büyüleyen San Luca, dünyanın en uzun kemerlerinin altından geçilerek gidildiği için de oldukça önemli bir yapı.

Bolonya her köşe başında gördüğüm kütüphaneleri, sanat merkezleri ve müzeleriyle sanata susamış bizleri sanata doyuruyor. Bolonya’da bir binanın duvarına dokunurken neredeyse bin yıllık bir tarihe dokunduğunu bilmenin, fakültelerinde tarihi eserler eşliğinde dersler verildiğini görmenin, her kilisesinin birbirinden farklı ortamında bulunmanın ve tarihi korunmuş caddelerinde gezinmenin keyfine doyum olmuyor. Bolonya, az İngilizce bilen ama sımsıcacık insanların sokaklarda gezindiği, insanlarla iletişim kurmaktan hiç çekinmeyeceğiniz bir yer. Mağazalardaki çalışanlardan tutun, sokakta yanımda geçen her hangi birine kadar saçlarıma laf atıp benimle sohbet etmekten çekinmediler.  Az turist çeken ama tarihe meraklı İtalyanların şehri keşfe çıktıkları bu zamanın donduğu ve bir yüzünün ortaçağda kaldığı şehre hayran olmamak elde değil. Ben çok beğendim. Belki bir kez de Küçük Gezgin ile giderim kim bilir? Hadi siz de bu şehri keşfedin!!!

Peki, nasıl mı gideriz bu şehre dyorsanız, Türkiye’den gitmesi oldukça kolay. Shengen vizeniz elinizdeyse, Türk Hava Yolları ve Pagasus Hava Yolları’nın İstanbul’dan direkt uçuşlarını tercih edebilirsiniz. 2,5 saat sonra  Bolonya’dasınız. Şehirde arabaya ve hatta bisiklete bile ihtiyacınız yok. Yürüyerek her yeri gezmek mümkün, yeter ki elinizde haritanız olsun!

Peki ne yer, ne içerim diyorsanız, Bolonya’ya gittiğinizde, şehrin en ünlü yemeği olan Bolonez soslu makarna ve tortellini çeşitlerini yemeden, şehrin en işlek restoranlarından ZeroCinquantino ve Tamburini’de çeşit çeşit peynirlerin tadına bakmadan, şarküteri ürünleri ve peynirlerden oluşan harika bir şarap tabağı eşliğinde prosecco içmeden dönmeyin. İtalya deyince akla gelen ilk iki şey pizza ve dondurma ise bunlarında tadına bakmadan dönmek, yoğurdu kaymaksız yemeye benzer. Bolonya’nın ünlü Majani çikolatalarından da bir kutu alıp, dönüş yolculuğunda tüketirseniz, Bolonya’nın damağınızda bıraktığı tadın uzun süre etkisinden kurtulamazsınız…